Chapter 27 (บทที่ 27)
“Liquor Traffic and Prohibition”
“การค้าและการห้ามการจำหน่ายสุรา”
“Woe unto him that buildeth his house by unrighteousness, and his chambers by wrong; . . . that saith, I will build me a wide house and large chambers, and cutteth him out windows; and it is ceiled with cedar, and painted with vermilion. Shalt thou reign, because thou closest thyself in cedar? . . . Thine eyes and thine heart are not but for thy covetousness, and for to shed innocent blood, and for oppression, and for violence, to do it.” Jeremiah 22:13-17. {MH 337.1}
“วิบัติแก่เขาผู้สร้างวังของตนด้วยความไม่ชอบธรรมและสร้างห้องชั้นบนไว้ด้วยความไม่ยุติธรรม……..ผู้กล่าวว่า ‘เราจะสร้างวังใหญ่อยู่เอง กับมีห้องชั้นบนกว้างขวางและเจาะหน้าต่างให้ห้องนั้น และบุฝาผนังด้วยไม้สนสีดาร์ และทาด้วยชาด เจ้าคิดว่าเจ้าเป็นกษัตริย์ เพราะเจ้าแข่งไม้สนสีดาร์กันหรือ….…แต่เจ้ามีตาและใจไว้เพียงมุ่งกำไรอสัตย์ของเจ้า เพื่อหลั่งโลหิตที่ไร้ความผิดให้ถึงตาย และเพื่อปฏิบัติการบีบบังคับและความทารุณ” เยเรมีย์ 22:13-17 {MH 337.1}
The Work of the Liquor Seller This scripture pictures the work of those who manufacture and who sell intoxicating liquor. Their business means robbery. For the money they receive, no equivalent is returned. Every dollar they add to their gains has brought a curse to the spender. {MH 337.2}
กิจการของผู้ที่จำหน่ายสุรา พระคัมภีร์ได้บรรยายภาพกิจการของผู้ผลิตและจำหน่ายเครื่องดื่มมึนเมา กิจการค้าของคนเหล่านี้หมายถึงการปล้นสะดม เงินทองที่คนเหล่านี้รับมาไม่ได้จ่ายค่าตอบแทนที่สมน้ำสมเนื้อคืนกลับสู่ผู้ซื้อเลย เงินทุกบาททุกสตางค์ที่ได้มานำความหายนะไปสู่ผู้ที่จ่ายเงินซื้อทั้งสิ้น {MH 337.2}
With a liberal hand, God has bestowed His blessings upon men. If His gifts were wisely used, how little the world would know of poverty or distress! It is the wickedness of men that turns His blessings into a curse. It is through the greed of gain and the lust of appetite that the grains and fruits given for our sustenance are converted into poisons that bring misery and ruin. {MH 337.3}
ด้วยพระหัตถ์ของพระเจ้า พระองค์ประทานพระพรมากมายแก่มนุษย์ทั้งหลายอย่างอเนกอนันต์ ถ้ามนุษย์รู้จักใช้ของประทานของพระเจ้าด้วยสติปัญญา ชาวโลกก็คงรู้จักความยากจนหรือความทุกข์ยากน้อยมาก แต่เพราะความชั่วร้ายของมนุษย์นั่นเองที่เปลี่ยนพระพรของพระองค์ให้กลายเป็นคำสาปแช่ง ความโลภในการแสวงหาทรัพย์สินเงินทองและความละโมบในการกินการดื่มทำให้ธัญญาหารและผลไม้ที่พระเจ้าประทานเพื่อการบำรุงเลี้ยงชีวิตของมนุษย์กลายเป็นยาพิษที่สร้างความทุกข์ยากและความพินาศ {MH 337.3}
Every year millions upon millions of gallons of intoxicating liquors are consumed. Millions upon millions of dollars are spent in buying wretchedness, poverty, disease, degradation, lust, crime, and death. For the sake of gain, the liquor seller deals out to his victims that which corrupts and destroys mind and body. He entails on the drunkard’s family poverty and wretchedness. {MH 338.1}
ในแต่ละปี มีการบริโภคสุราในปริมาณนับล้านๆ แกลลอน เงินจำนวนล้านๆ ดอลลาร์ถูกใช้ไปซื้อความเศร้าหมอง ความยากจน โรคภัยไข้เจ็บ ความเสื่อมทราม กิเลสตัณหา อาชญากรรมและความตาย เพื่อเห็นแก่ผลกำไรของตนเอง ผู้จำหน่ายสุรายัดเยียดความหายนะมาสู่ร่างกายและจิตใจของเหยื่อ เขาทั้งหลายนำความยากจนและความเศร้าหมองมาสู่ครอบครัวของผู้ติดสุรา {MH 338.1}
When his victim is dead, the rum seller’s exactions do not cease. He robs the widow and brings children to beggary. He does not hesitate to take the very necessaries of life from the destitute family, to pay the drink bill of the husband and father. The cries of the suffering children, the tears of the agonized mother, serve only to exasperate him. What is it to him if these suffering ones starve? What is it to him if they, too, are driven to degradation and ruin? He grows rich on the pittances of those whom he is leading to perdition. {MH 338.2}
เมื่อเหยื่อตายจากไป ผู้จำหน่ายก็ไม่ได้หยุดการรีดนาทาเร้น เขายังตามไปขู่เข็ญหญิงม่ายและบีบคั้นลูกๆ ต้องตกอยู่ในสภาพของเด็กขอทาน เขาไม่รีรอที่จะหยิบฉวยปัจจัยจำเป็นในการดำรงชีวิตของครอบครัวสิ้นหวังนี้ เพื่อไปชำระหนี้ค่าสุราของผู้เป็นสามีและผู้เป็นบิดา เสียงร้องของเด็กๆ ที่ทนทุกข์ทรมาน น้ำตาของมารดาที่ปวดร้าวใจ รังแต่จะยั่วโทสะของเขา เขาจะรู้สึกอย่างไรหากคนทุกข์ร้อนเหล่านี้ต้องอดตาย เขาจะรู้สึกอย่างไรถ้าคนเหล่านี้ต้องถูกผลักไล่ไสส่งไปสู่ความเสื่อมทรามและหายนะ เขาร่ำรวยขึ้นมาจากเศษเงินของคนเหล่านี้และเขาเองเป็นผู้ที่ทำให้คนเหล่านี้ต้องพินาศ {MH 338.2}
Houses of prostitution, dens of vice, criminal courts, prisons, almshouses, insane asylums, hospitals, all are, to a great degree, filled as a result of the liquor seller’s work. Like the mystic Babylon of the Apocalypse, he is dealing in “slaves, and souls of men.” Behind the liquor seller stands the mighty destroyer of souls, and every art which earth or hell can devise is employed to draw human beings under his power. In the city and the country, on the railway trains, on the great steamers, in places of business, in the halls of pleasure, in the medical dispensary, even in the church, on the sacred Communion table, his traps are set. Nothing is left undone to create and to foster the desire for intoxicants. On almost every corner stands the public house, with its brilliant lights, its welcome and good cheer, inviting the working man, the wealthy idler, and the unsuspecting youth. {MH 338.3}
ซ่องโสเภณี ซ่องโจร ศาลอาญา เรือนจำ สถานสงเคราะห์ โรงพยาบาลโรคจิตและโรงพยาบาลอื่นๆ ต่างคลาคล่ำไปด้วยผลิตผลจากกิจการของผู้จำหน่ายสุรา เช่นเดียวกับสิ่งที่พระคัมภีร์ได้กล่าวถึงนครบาบิโลนอันลึกลับไว้ในพระธรรมวิวรณ์ ผู้จำหน่ายสุราได้ค้า “ทาสและชีวิตมนุษย์” เบื้องหลังที่ซ่อนไว้ภายใต้หน้ากากของผู้จำหน่ายสุราคือ ผู้มีอิทธิพลที่เข่นฆ่าจิตวิญญาณของมนุษย์ ผู้ใช้เล่ห์เหลี่ยมและศิลปะทุกอย่างที่โลกหรือนรกจะคิดค้นขึ้นมาได้ เพื่อชักจูงมนุษย์ทั้งหลายให้ตกอยู่ภายใต้อำนาจของเขา ในเมืองและในชนบท บนรถไฟ บนเรือโดยสาร ในสถานธุรกิจต่างๆ ในสถานบันเทิง ในร้านขายยาหรือแม้แต่กระทั่งในคริสตจักร บนโต๊ะที่ใช้ประกอบพิธีมหาสนิทอันศักดิ์สิทธิ์ ผู้จำหน่ายสุราได้วางกับดักของเขาไว้หมดแล้ว ไม่มีที่ใดที่ว่างเว้นจากสื่อที่กระตุ้นความต้องการของมึนเมา เกือบทุกซอกทุกมุมจะมีร้านจำหน่ายสุราที่มีแสงไฟประดับประดาตั้งอยู่ มีบรรยากาศที่สนุกสนานร่าเริงเพื่อต้อนรับเชื้อเชิญคนที่ทำงาน คนมั่งมีที่อยู่ว่างๆ และหนุ่มสาวทั้งหลายที่รู้เท่าไม่ถึงการณ์ให้เยื้องย่างเข้าไป {MH 338.3}
In private lunchrooms and fashionable resorts, ladies are supplied with popular drinks, under some pleasing name, that are really intoxicants. For the sick and the exhausted, there are the widely advertised bitters, consisting largely of alcohol. {MH 338.4}
ในห้องอาหารส่วนตัวและสถานที่พักผ่อนทันสมัย สุภาพสตรีทั้งหลายจะได้รับเครื่องดื่มยอดนิยมที่มีชื่อไพเราะเพราะพริ้งต่างๆ นานา ซึ่งแท้ที่จริงก็เป็นเครื่องดื่มมึนเมานั่นเอง สำหรับคนที่เจ็บป่วยและคนที่อ่อนเปลี้ยเพลียแรง ยังมียาดองที่โฆษณากันอย่างแพร่หลาย ซึ่งล้วนมีแอลกอฮอล์เป็นส่วนผสมหลัก {MH 338.4}
To create the liquor appetite in little children, alcohol is introduced into confectionery. Such confectionery is sold in the shops. And by the gift of these candies the liquor seller entices children into his resorts. {MH 339.1}
เพื่อชักจูงเด็กๆ ให้อยากดื่มสุรา แอลกอฮอล์ถูกเจือปนลงในลูกกวาดหรือขนมหวานทั้งหลาย ซึ่งมีจำหน่ายตามร้านค้าทั่วไป ผู้จำหน่ายสุรานำลูกกวาดหรือขนมหวานเหล่านี้มาแจกให้กับเด็กๆ โดยวิธีนี้ คนเหล่านี้จึงสามารถล่อลวงเด็กๆ ให้เข้ามายังแหล่งมั่วสุมของตนเองได้ {MH 339.1}
Day by day, month by month, year by year, the work goes on. Fathers and husbands and brothers, the stay and hope and pride of the nation, are steadily passing into the liquor dealer’s haunts, to be sent back wrecked and ruined. {MH 339.2}
วันแล้ววันเล่า เดือนแล้วเดือนเล่า ปีแล้วปีเล่า กิจการนี้ดำเนินต่อไป ผู้ที่เป็นบิดา สามีและพี่ชาย ผู้ที่สมควรจะเป็นที่พึ่ง เป็นความหวังและเป็นความภาคภูมิใจของประเทศชาติ พากันเข้าไปยังร้านขายสุรา และกลับออกมาในสภาพเสียคนและพินาศ {MH 339.2}
More terrible still, the curse is striking the very heart of the home. More and more, women are forming the liquor habit. In many a household, little children, even in the innocence and helplessness of babyhood, are in daily peril through the neglect, the abuse, the vileness of drunken mothers. Sons and daughters are growing up under the shadow of this terrible evil. What outlook for their future but that they will sink even lower than their parents? {MH 339.3}
ซ้ำร้ายยิ่งกว่านั้น คำสาปแช่งนี้ต้องตกมาสู่ครอบครัวอีกด้วย ผู้หญิงที่ติดสุรามีจำนวนเพิ่มขึ้นมาก ในหลายครอบครัว แม้กระทั่งเด็กเล็กๆ ที่ไร้เดียงสาและยังช่วยเหลือตัวเองไม่ได้ ก็ต้องตกอยู่ในอันตรายนี้วันแล้ววันเล่าโดยการถูกทอดทิ้ง ถูกกระทำทารุณกรรมและถูกกระทำความโหดร้าย จากมารดาขึ้เมาทั้งหลาย บุตรชายหญิงต้องเติบโตขึ้นมาภายใต้เงามืดของความชั่วร้ายนี้ อนาคตที่วาดหวังไว้ในภายภาคหน้าของผู้เยาว์วัยเหล่านี้จะเหลืออะไรเล่า นอกจากจะดำดิ่งถลำลงไปยิ่งกว่าบิดามารดาเสียอีก {MH 339.3}
From so-called Christian lands the curse is carried to the regions of idolatry. The poor, ignorant savages are taught the use of liquor. Even among the heathen, men of intelligence recognize and protest against it as a deadly poison; but in vain have they sought to protect their lands from its ravages. By civilized peoples, tobacco, liquor, and opium are forced upon the heathen nations. The ungoverned passions of the savage, stimulated by drink, drag him down to degradation before unknown, and it becomes an almost hopeless undertaking to send missionaries to these lands. {MH 339.4}
จากดินแดนที่เรียกขานตัวเองว่าเป็นคริสเตียน คำสาปแช่งนี้ถูกนำไปสู่ดินแดนที่ประชาชนพลเมืองกราบไหว้รูปเคารพ ชาวพื้นเมืองที่น่าสงสารและขาดความรู้เหล่านี้ถูกสอนให้ดื่มสุรา แม้แต่ในหมู่คนนอกศาสนา ผู้ที่มีความรู้ยังยอมรับและต่อต้านว่าสุราเป็นยาพิษที่ร้ายแรง คนเหล่านี้พยายามป้องกันบ้านเมืองให้พ้นจากสิ่งที่คอยล้างผลาญนี้แต่ก็ไร้ผล ประชาชนที่เรียกตนเองว่ามีอารยธรรมได้บีบบังคับให้ชนชาติที่ยังไม่รู้จักพระเจ้าเสพสุรา ยาสูบและฝิ่น กิเลสตัณหาที่ปราศจากการควบคุมของคนพื้นเมืองเหล่านี้ เมื่อถูกกระตุ้นจากการดื่มสุราก็ยิ่งดึงให้เขาทั้งหลายตกต่ำลงไปกว่าเดิมอย่างที่ไม่เคยรู้จักมาก่อน และกลายเป็นภาระกิจที่แทบสิ้นหวังในการส่งผู้สอนศาสนาออกไปประกาศศาสนาในดินแดนเหล่านี้ {MH 339.4}
Through their contact with peoples who should have given them a knowledge of God, the heathen are led into vices which are proving the destruction of whole tribes and races. And in the dark places of the earth the men of civilized nations are hated because of this. {MH 339.5}
จากการติดต่อกับผู้คนที่น่าจะถ่ายทอดความรู้เกี่ยวกับพระเจ้าให้ ประชาชนนอกศาสนาเหล่านี้กลับถูกชักจูงให้กระทำความชั่วซึ่งนำความพินาศมาสู่เผ่าพันธุ์และคนทั้งชาติ ในสถานที่มืดมนต่างๆ เหล่านี้ในโลก ปวงชนจากประเทศอารยธรรมทั้งหลายจึงกลายเป็นที่เกลียดชังด้วยสาเหตุดังกล่าว {MH 339.5}
The Responsibility of the Church The liquor interest is a power in the world. It has on its side the combined strength of money, habit, appetite. Its power is felt even in the church. Men whose money has been made, directly or indirectly, in the liquor traffic, are members of churches, “in good and regular standing.” Many of them give liberally to popular charities. Their contributions help to support the enterprises of the church and to sustain its ministers. They command the consideration shown to the money power. Churches that accept such members are virtually sustaining the liquor traffic. Too often the minister has not the courage to stand for the right. He does not declare to his people what God has said concerning the work of the liquor seller. To speak plainly would mean the offending of his congregation, the sacrifice of his popularity, the loss of his salary. {MH 340.1}
ความรับผิดชอบของคริสตจักร ผลประโยชน์จากธุรกิจสุรามีอิทธิพลครอบงำไปทั่วทั้งโลก โดยอาศัยการผนึกกำลังของเงิน นิสัยความเคยชินและความอยาก อิทธิพลของมันแผ่ขยายเข้ามาแม้แต่ในคริสตจักร สมาชิกหลายคนในโบสถ์ร่ำรวยขึ้นมาจากการค้าขายสุราไม่ว่าจะเป็นการกระทำโดยตรงหรือโดยอ้อม คนเหล่านี้ “มีตำแหน่งฐานะดีและเป็นสมาชิกปกติของคริสตจักร” หลายคนถวายเงินมากมายเพื่อการกุศล เงินที่ถวายของคนเหล่านี้ถูกนำมาใช้สนับสนุนกิจการของคริสตจักรและใช้เพื่อเลี้ยงดูผู้เป็นศาสนาจารย์ทั้งหลาย คนเหล่านี้ได้รับการยอมรับนับถือและได้รับความสำคัญเพราะอำนาจของเงิน ความจริงแล้วคริสตจักรที่ยอมรับสมาชิกเหล่านี้ไว้ เท่ากับว่าสนับสนุนการค้าสุราด้วย บ่อยครั้งที่ศาสนาจารย์ไม่มีจิตใจกล้าหาญพอที่จะยืนหยัดในสิ่งที่ถูกต้อง เขาไม่ประกาศให้เหล่าพี่น้องที่มาประชุมทราบถึงพระวจนะของพระเจ้าที่ตรัสไว้อย่างไรเกี่ยวกับกิจการของผู้จำหน่ายสุรา การพูดอย่างตรงไปตรงมาย่อมหมายถึงการทำให้พวกที่มาร่วมประชุมในคริสตจักรเกิดความขุ่นข้องหมองใจ เขาเกรงว่าจะทำลายความนิยมของตัวเองและต้องสูญเสียเงินเดือนไป {MH 340.1}
But above the tribunal of the church is the tribunal of God. He who declared to the first murderer, “The voice of thy brother’s blood crieth unto Me from the ground” (Genesis 4:10), will not accept for His altar the gifts of the liquor dealer. His anger is kindled against those who attempt to cover their guilt with a cloak of liberality. Their money is stained with blood. A curse is upon it. “To what purpose is the multitude of your sacrifices unto Me? saith the Lord. . . . When ye come to appear before Me, Who hath required this at your hand, to tread My courts? Bring no more vain oblation . . . . When ye spread forth your hands, I will hide Mine eyes from you: Yea, when ye make many prayers, I will not hear: Your hands are full of blood.” Isaiah 1:11-15. {MH 340.2}
แต่บัลลังก์พิพากษาของพระเจ้าย่อมอยู่เหนือกว่าศาลชำระความของคริสตจักร พระองค์ผู้ทรงประกาศแก่ฆาตกรคนแรกของโลกว่า “โลหิตของน้องเจ้าส่งเสียงร้องฟ้องขึ้นมาจากดิน” (ปฐมกาล 4:10) พระองค์จะไม่ทรงยอมรับของถวายจากพ่อค้าสุราไว้บนแท่นบูชาของพระองค์ พระองค์ทรงพระพิโรธต่อคนทั้งหลายที่พยายามที่จะแสดงเปลือกนอกว่าเป็นผู้ที่มีจิตใจโอบอ้อมอารีเพื่อจะได้ปกปิดความผิดของตน แต่เงินทองของพวกเขาได้แปดเปื้อนด้วยโลหิต และมีคำสาปอยู่บนเงินทองเหล่านั้น “พระเจ้าตรัสว่า เครื่องบูชาอันมากมายของเจ้านั้น จะเป็นประโยชน์อะไรแก่เรา……. เมื่อเจ้าเข้ามาเฝ้าเรา ผู้ใดขอให้เจ้าทำอย่างนี้ ที่เหยียบย่ำเข้ามาในบริเวณพระนิเวศของเรา อย่านำเครื่องถวายอนิจจังมาอีกเลย……… เมื่อเจ้ากางมือของเจ้าออก เราจะซ่อนหน้าของเราเสียจากเจ้า แม้ว่าเจ้าจะอธิษฐานมากมาย เราจะไม่ฟัง มือของเจ้าเปรอะไปด้วยโลหิต” อิสยาห์ 1:11-15 {MH 340.2}
The drunkard is capable of better things. He has been entrusted with talents with which to honor God and bless the world; but his fellow men have laid a snare for his soul and built themselves up by his degradation. They have lived in luxury while the poor victims whom they have robbed, lived in poverty and wretchedness. But God will require for this at the hand of him who has helped to speed the drunkard on to ruin. He who rules in the heavens has not lost sight of the first cause or the last effect of drunkenness. He who has a care for the sparrow and clothes the grass of the field, will not pass by those who have been formed in His own image, purchased with His own blood, and pay no heed to their cries. God marks all this wickedness that perpetuates crime and misery. {MH 341.1}
ผู้ติดสุรามีความสามารถที่มากกว่านี้อีกหลายอย่าง พระเจ้าประทานตะลันต์แก่เขาสำหรับถวายพระเกียรติแด่พระเจ้าและเพื่อประโยชนส์แก่ชาวโลก แต่เพื่อนร่วมโลกของเขากลับวางบ่วงแร้วดักจับจิตวิญญาณของเขาและสร้างฐานะของคนเหล่านั้นเองบนความเสื่อมทรามลงของเขา คนเหล่านั้นดำเนินชีวิตอย่างหรูหราฟุ่มเฟือยในขณะที่ผู้ตกเป็นเหยื่อต้องมีชีวิตอยู่กับความลำบากยากแค้น แต่พระเจ้าจะทรงเรียกสิ่งเหล่านี้คืนจากมือของผู้ที่มีส่วนในการนำผู้ติดสุราไปสู่ความพินาศ พระเจ้าผู้ทรงครอบครองสรวงสวรรค์ไม่ได้ทรงละสายพระเนตรไปจากสาเหตุแรกและผลร้ายของความมึนเมา พระองค์ผู้ทรงเลี้ยงดูนกกระจอกน้อยและหุ้มอาภรณ์ตบแต่งทุ่งหญ้าในท้องนา จะไม่ทรงทอดทิ้งคนเหล่านั้นที่พระองค์ทรงสร้างขึ้นตามพระฉายของพระองค์และที่พระองค์ทรงไถ่ไว้ด้วยพระโลหิตของพระองค์ โดยไม่ทรงสดับฟังคำร้องทุกข์ต่อพระองค์ของคนเหล่านั้น พระเจ้าทรงทำเครื่องหมายความชั่วร้ายทั้งหมดนี้ที่เป็นบ่อเกิดของอาชญากรรมและความทุกข์ระทมไว้เรียบร้อยแล้ว {MH 341.1}
The world and the church may have approval for the man who has gained wealth by degrading the human soul. They may smile upon him by whom men are led down step by step in the path of shame and degradation. But God notes it all and renders a just judgment. The liquor seller may be termed by the world a good businessman; but the Lord says, “Woe unto him.” He will be charged with the hopelessness, the misery, the suffering, brought into the world by the liquor traffic. He will have to answer for the want and woe of the mothers and children who have suffered for food and clothing and shelter, and who have buried all hope and joy. He will have to answer for the souls he has sent unprepared into eternity. And those who sustain the liquor seller in his work are sharers in his guilt. To them God says, “Your hands are full of blood.” {MH 341.2}
โลกและคริสตจักรอาจเห็นชอบที่คนๆ หนึ่งร่ำรวยขึ้นโดยการทำให้จิตวิญญาณของมนุษย์ต้องเสื่อมทรามลง เขาทั้งหลายปลาบปลื้มกับความมั่งคั่งของผู้ที่นำความเสื่อมโทรมทีละก้าวๆ มาสู่เหยื่ย แต่พระเจ้าทรงทอดพระเนตรถึงสิ่งเหล่านี้ทั้งหมดและจะทรงพิพากษาอย่างยุติธรรม ชาวโลกอาจเรียกผู้จำหน่ายสุราว่าเป็นนักธุรกิจที่ประสบความสำเร็จ แต่องค์พระผู้เป็นเจ้าตรัสว่า “วิบัติแก่คนผู้นั้น” เขาจะถูกดำเนินคดีในข้อหานำความสิ้นหวัง ความระทมทุกข์และความทุกข์ยากลำบากมาสู่โลกด้วยการค้าสุรา เขาจะต้องไปแก้ข้อกล่าวหาที่เขาได้นำความลำบากยากจนและความทุกข์ยากมาสู่มารดาและเด็กๆ ที่ต้องยากลำบากจากการขาดอาหาร เครื่องนุ่งห่มและที่พักบังกายจนต้องฝังความหวังและความสุขที่มีอยู่ทั้งมวลไป เขาจะต้องไปแก้ข้อกล่าวหาที่ยัดเยียดวิญญาณที่ไม่ได้เตรียมตัวเหล่านั้นไปสู่บึงไฟนรกชั่วกาล และสำหรับผู้ที่มีส่วนในการสนับสนุนผู้ขายสุราก็ตกเป็นผู้สมรู้ร่วมคิดในการกระทำความผิด พระเจ้าตรัสว่า “มือของเจ้าเปรอะไปด้วยโลหิต” อิสยาห์ 1:15 {MH 341.2}
License Laws The licensing of the liquor traffic is advocated by many as tending to restrict the drink evil. But the licensing of the traffic places it under the protection of law. The government sanctions its existence, and thus fosters the evil which it professes to restrict. Under the protection of license laws, breweries, distilleries, and wineries are planted all over the land, and the liquor seller plies his work beside our very doors. {MH 342.1}
กฎหมายควบคุมการจำหน่ายสุรา หลายคนสนับสนุนให้มีกฎหมายใบอนุญาตการจำหน่ายสุราเพื่อเป็นการควบคุมความชั่วร้ายจากการดื่มสุรา แต่การออกใบอนุญาตกลับกลายเป็นการนำเอาการจำหน่ายสุราไปอยู่ภายใต้ความคุ้มครองของกฎหมาย เป็นเครื่องแสดงว่ารัฐบาลรับรอง เห็นชอบและสนับสนุนให้มีธุรกิจของสินค้าประเภทนี้ได้ ด้วยเหตุนี้ จึงกลับส่งเสริมความชั่วร้ายที่รัฐเองอ้างว่าจะควบคุม ภายใต้การปกป้องของกฎหมายควบคุมการจำหน่ายสุรา โรงเบียร์ โรงกลั่นสุราและโรงหมักไวน์จึงเกิดขึ้นในทุกหนแห่งทั่วประเทศ และคนขายสุราก็รวบรวมสินค้าอยู่ข้างประตูบ้านของเราเอง {MH 342.1}
Often he is forbidden to sell intoxicants to one who is drunk or who is known to be a confirmed drunkard; but the work of making drunkards of the youth goes steadily forward. Upon the creating of the liquor appetite in the youth the very life of the traffic depends. The youth are led on, step by step, until the liquor habit is established and the thirst is created that at any cost demands satisfaction. Less harmful would it be to grant liquor to the confirmed drunkard, whose ruin, in most cases, is already determined, than to permit the flower of our youth to be lured to destruction through this terrible habit. {MH 342.2}
หลายครั้งผู้จำหน่ายสุราถูกสั่งห้ามจำหน่ายสุราแก่ผู้ที่เมาแล้วหรือแก่ผู้ที่รู้กันว่าเป็นคนขึ้เหล้าอยู่แล้ว แต่เขาทั้งหลายกลับมุ่งไปชักจูงคนหนุ่มสาวให้เสพสุราอย่างต่อเนื่อง การค้าสุราจะดำรงอยู่ได้ก็โดยอาศัยการสร้างให้คนหนุ่มสาวรุ่นใหม่เกิดความอยากดื่ม คนหนุ่มสาวถูกชักจูงให้ดื่มทีละเล็กทีละน้อย จนในที่สุดเขาทั้งหลายก็ติดสุรา และเกิดความอยากที่ต้องสนองความพึงพอใจแม้ว่าจะต้องหมดเปลืองไปสักเท่าไรก็ตาม การจำหน่ายสุราแก่คนที่ติดสุราซึ่งการเสียผู้เสียคนเป็นของแน่อยู่แล้วเป็นภัยอันตรายน้อยกว่าการที่หนุ่มสาวที่อยู่ในวัยเบ่งบานต้องถูกล่อลวงไปสู่ความพินาศโดยอุปนิสัยที่เลวร้ายนี้ {MH 342.2}
By the licensing of the liquor traffic, temptation is kept constantly before those who are trying to reform. Institutions have been established where the victims of intemperance may be helped to overcome their appetite. This is a noble work; but so long as the sale of liquor is sanctioned by law, the intemperate receive little benefit from inebriate asylums. They cannot remain there always. They must again take their place in society. The appetite for intoxicating drink, though subdued, is not wholly destroyed; and when temptation assails them, as it does on every hand, they too often fall an easy prey. {MH 342.3}
การออกกฎหมายอนุญาตให้จำหน่ายสุราได้กลายเป็นการทดลองที่อยู่เบื้องหน้าคนที่พยายามที่จะปฏิรูป มีการจัดตั้งหน่วยงานหรือสถาบันเพื่อช่วยเหลือผู้ที่ตกเป็นทาสของสุราให้เอาชนะความอยากดื่มได้ การกระทำเช่นนี้เป็นสิ่งที่น่ายกย่อง แต่ตราบใดที่กฎหมายยังคงอนุญาตให้มีการจำหน่ายสุรา คนที่ติดสุราคงจะได้รับประโยชน์ไม่มากนัก เพราะคนเหล่านั้นไม่สามารถที่จะอยู่ที่นั่นได้ตลอดไป ในที่สุด พวกเขาเหล่านั้นจะต้องกลับเข้าไปร่วมสมาคมกับคนอื่นๆ อีก แม้ความอยากดื่มสุราจะถูกยับยั้งได้แล้วก็ตาม แต่ไม่ได้ถูกกำจัดไปอย่างสิ้นเชิง เมื่อมีการทดลองจู่โจมเข้ามาอีกดังที่เกิดได้ในทุกขณะ บ่อยครั้งพวกเขาก็ตกเป็นเหยื่อได้อย่างง่ายดายและกลับไปดื่มเช่นเดิม {MH 342.3}
The man who has a vicious beast and who, knowing its disposition, allows it liberty, is by the laws of the land held accountable for the evil the beast may do. In the laws given to Israel the Lord directed that when a beast known to be vicious caused the death of a human being, the life of the owner should pay the price of his carelessness or malignity. On the same principle the government that licenses the liquor seller should be held responsible for the results of his traffic. And if it is a crime worthy of death to give liberty to a vicious beast, how much greater is the crime of sanctioning the work of the liquor seller! {MH 343.1}
บุคคลใดที่เป็นเจ้าของสัตว์ที่ดุร้ายและรู้จักนิสัยของมันดี แต่ยังปล่อยให้สัตว์นั้นออกมาวิ่งเพ่นพ่านไปทั่ว ตามกฎหมายแล้ว ต้องตกเป็นผู้รับผิดชอบต่ออันตรายที่สัตว์นั้นได้ก่อไว้ ในบทบัญญัติที่ประทานให้แก่อิสราเอล พระเจ้าทรงชี้แนะว่า เมื่อมีสัตว์ที่ทราบกันโดยทั่วไปว่าเป็นสัตว์ที่ดุร้ายได้ฆ่าผู้ใดผู้หนึ่งตาย เจ้าของสัตว์นั้นจะต้องชดใช้ชีวิตของตนเองสำหรับความประมาทหรืออันตรายร้ายแรงที่เกิดขึ้น ในทำนองเดียวกัน รัฐที่ออกกฎหมายอนุญาตให้จำหน่ายสุราได้นั้น ก็สมควรจะเป็นผู้ที่ต้องรับผิดชอบต่อผลที่เกิดขึ้นจากการจำหน่ายสุรานั้นด้วย และถ้าการปล่อยสัตว์ที่ดุร้ายให้ไปฆ่าผู้อื่นถือว่าเป็นความผิดร้ายแรงที่มีโทษถึงตายแล้ว การอนุญาตให้มีการจำหน่ายสุราอย่างถูกกฎหมายจะมีความผิดที่ร้ายแรงมากกว่าสักเพียงใด {MH 343.1}
Licenses are granted on the plea that they bring a revenue to the public treasury. But what is this revenue when compared with the enormous expense incurred for the criminals, the insane, the paupers, that are the fruit of the liquor traffic! A man under the influence of liquor commits a crime; he is brought into court; and those who legalized the traffic are forced to deal with the result of their own work. They authorized the sale of a draft that would make a sane man mad; and now it is necessary for them to send the man to prison or to the gallows, while often his wife and children are left destitute to become the charge of the community in which they live. {MH 343.2}
การที่รัฐยอมออกใบอนุญาตเป็นเพราะรัฐหวังเก็บเงินรายได้เข้าคลัง แต่เงินรายได้นี้จะมีประโยชน์อันใดเมื่อเทียบกับค่าใช้จ่ายมากมายมหาศาลที่เกิดจากอาชญากรรม คนวิกลจริตและคนอนาถาที่เป็นผลพวงจากการค้าสุรา ชายคนหนึ่งที่ดื่มเหล้าและก่ออาชญากรรมภายใต้ฤทธิ์ของสุรา ได้ถูกนำตัวขึ้นศาล และผู้ที่ออกกฎหมายอนุญาตกลับต้องมารับมือกับผลการกระทำของคนๆ นั่นเอง รัฐอนุญาตให้จำหน่ายสิ่งเสพติดที่ทำคนมีสติสัมปชัญญะต้องกลายเป็นคนวิกลจริต และบัดนี้รัฐจำเป็นต้องส่งบุคคลนี้ไปที่คุมขังหรือหลักประหาร ในขณะที่ภรรยาและบุตรของชายคนนั้นถูกทอดทิ้งให้อยู่อย่างสิ้นเนื้อประดาตัวและกลายเป็นภาระของสังคมต่อไป {MH 343.2}
Considering only the financial aspect of the question, what folly it is to tolerate such a business! But what revenue can compensate for the loss of human reason, for the defacing and deforming of the image of God in man, for the ruin of children, reduced to pauperism and degradation, to perpetuate in their children the evil tendencies of their drunken fathers? {MH 344.1}
ถ้าจะพิจารณาในแง่มุมด้านการเงินของปัญหาที่เกิดขึ้น มันช่างโง่เขลาเพียงไรที่อนุญาตให้มีธุรกิจประเภทนี้เกิดขึ้น เงินรายได้จำนวนสักเท่าใดเล่าที่พอชดเชยสำหรับความสูญเสียของความเป็นมนุษย์ สำหรับการที่ทำให้พระฉายาของพระเจ้าที่มีอยู่ในมนุษย์ต้องเสื่อมเสียไป สำหรับความหายนะของเด็กๆ สำหรับความเสื่อมทรามลงสู่ความอดอยากยากไร้ และสำหรับการทำให้เด็กๆ มีจิตใจโน้มเอียงตามอย่างบิดาขี้เหล้าของเขาทั้งหลายต่อไป {MH 344.1}
Prohibition The man who has formed the habit of using intoxicants is in a desperate situation. His brain is diseased, his will power is weakened. So far as any power in himself is concerned, his appetite is uncontrollable. He cannot be reasoned with or persuaded to deny himself. Drawn into the dens of vice, one who has resolved to quit drink is led to seize the glass again, and with the first taste of the intoxicant every good resolution is overpowered, every vestige of will destroyed. One taste of the maddening draft, and all thought of its results has vanished. The heartbroken wife is forgotten. The debauched father no longer cares that his children are hungry and naked. By legalizing the traffic, the law gives its sanction to this downfall of the soul and refuses to stop the trade that fills the world with evil. {MH 344.2}
การห้ามผลิตและจำหน่ายสุรา บุคคลที่เสพสุราจนติดเป็นนิสัยย่อมตกอยู่ในสภาพที่น่าสิ้นหวัง สมองของเขาพิกลพิการไป กำลังใจของเขาก็อ่อนกำลังลง เขาไม่มีกำลังในตัวเองเหลือพอที่จะหักห้ามความอยากดื่มได้ เขากลับกลายเป็นคนที่ไม่ฟังเหตุผลและเราไม่สามารถโน้มน้าวจิตใจของเขาให้ปฏิเสธตนเองได้ เมื่อถูกชักนำให้เข้าไปในร้านสุรา ผู้ที่ตัดสินใจแน่วแน่แล้วว่าจะเลิกดื่ม ก็กลับคว้าแก้วเหล้าอีก และเมื่อได้ลิ้มรสแรกของสุราแล้ว ความตั้งใจอันดีของเขาก็มลายหายไป ร่องรอยของความตั้งใจมุ่งมั่นถูกทำลายจนหมดสิ้น การลิ้มลองแม้เพียงคำเดียวทำให้จิตใจต้องวิปลาสไปและความคิดคำนึงถึงผลร้ายที่จะตามมาอันตรธานไปจนหมดสิ้น เขาลืมภรรยาที่กำลังปวดร้าวใจ บิดาผู้มัวเมาในสุราไม่เหลือความห่วงใยเรื่องปากท้องและเครื่องนุ่งห่มของลูกๆ อีกแล้ว การที่รัฐออกกฎหมายอนุญาตการค้าสุรา ก็เท่ากับการรับรองความล่มสลายของจิตวิญญาณและปฏิเสธที่จะยุติธุรกิจนี้ที่ทำให้โลกเต็มไปด้วยความชั่วร้าย {MH 344.2}
Must this always continue? Will souls always have to struggle for victory, with the door of temptation wide open before them? Must the curse of intemperance forever rest like a blight upon the civilized world? Must it continue to sweep, every year, like a devouring fire over thousands of happy homes? When a ship is wrecked in sight of shore, people do not idly look on. They risk their lives in the effort to rescue men and women from a watery grave. How much greater the demand for effort in rescuing them from the drunkard’s fate! {MH 344.3}
สิ่งเหล่านี้จำต้องดำเนินตลอดไปอีกหรือ จิตวิญญาณต้องดิ้นรนต่อสู้เพื่อชัยชนะโดยที่ประตูแห่งการทดลองยังคงเปิดอ้าเชื้อเชิญอยู่ตรงหน้ากระนั้นหรือ คำสาปแช่งของผลการเสพสิ่งมึนเมานี้ยังสมควรถูกปล่อยให้ทิ้งความหายนะอยู่บนโลกศิวิไลซ์ใบนี้อยู่ตลอดไปหรือ จะต้องปล่อยให้มันทำลายปีแล้วปีเล่าเหมือนดั่งเพลิงที่คอยเผาผลาญครอบครัวที่ผาสุกจำนวนหมื่นให้หมดสิ้นไปกระนั้นหรือ เมื่อมีเรือลำหนึ่งอับปางลงในที่ๆ พอจะมองเห็นได้จากชายฝั่ง คนบนฝั่งคงจะไม่มองดูอยู่เฉยๆ แต่จะยอมเสี่ยงชีวิตในการพยายามที่จะช่วยคนที่อยู่ในเรือไม่ให้ต้องจมน้ำตายไปต่อหน้า แล้วความพากเพียรพยายามมากกว่านี้อีกกี่เท่าที่สมควรเรียกร้องเพื่อช่วยเหลือเหยื่อเหล่านี้ให้รอดพ้นจากจุดจบของคนขี้เหล้า {MH 344.3}
It is not the drunkard and his family alone who are imperiled by the work of the liquor seller, nor is the burden of taxation the chief evil which his traffic brings on the community. We are all woven together in the web of humanity. The evil that befalls any part of the great human brotherhood brings peril to all. {MH 345.1}
ไม่ใช่แต่เพียงคนขี้เหล้าและครอบครัวของเขาเท่านั้นที่ตกอยู่ในอันตรายจากกิจการของคนจำหน่ายสุรา และก็ไม่ใช่ภาระที่ต้องจ่ายภาษีเช่นกันที่สังคมต้องมีส่วนร่วมรับในความทุกข์ยากจากธุรกิจที่เลวร้ายนี้ พวกเราทุกคนล้วนแต่เป็นสายใยมนุษย์ที่ถูกถักทออยู่ร่วมกัน หากมีเหตุร้ายเกิดขึ้นกับส่วนใดส่วนหนึ่งของมวลมนุษย์ ก็นำอันตรายไปสู่ทุกคนได้ {MH 345.1}
Many a man who through love of gain or ease would have nothing to do with restricting the liquor traffic has found, too late, that the traffic had to do with him. He has seen his own children besotted and ruined. Lawlessness runs riot. Property is in danger. Life is unsafe. Accidents by sea and by land multiply. Diseases that breed in the haunts of filth and wretchedness make their way to lordly and luxurious homes. Vices fostered by the children of debauchery and crime infect the sons and daughters of refined and cultured households. {MH 345.2}
หลายคนเพราะหวังประโยชน์หรือความสบายไม่ยอมยุ่งเกี่ยวกับการควบคุมการจำหน่ายสุรา มักค้นพบเมื่อสายเสียแล้วว่าการค้าขายสุรากลับมาข้องแวะกับตัวเอง เขาเห็นลูกหลานตัวเองติดสุรางอมแงมและเสียผู้เสียคน ความไร้กฎระเบียบแผ่กระจาย ทรัพย์สินตกอยู่ในอันตราย ชีวิตไม่มีความปลอดภัย อุบัติเหตุทางทะเลและบนท้องถนนเพิ่มขึ้นทวีคูณ โรคร้ายที่เจริญเติบโตในแหล่งมั่วสุมที่สกปรกและในที่เสื่อมโทรมแพร่เข้าไปสู่บ้านที่ใหญ่โตและหรูหราของคนมั่งมี ความเลวร้ายที่รับมาโดยลูกๆ ของผู้ติดสุราและอาชญากรรมรุกรามไปสู่บุตรชายหญิงที่มาจากครอบครัวที่มีการอบรมสั่งสอนดีและมีวัฒนธรรม {MH 345.2}
There is no man whose interests the liquor traffic does not imperil. There is no man who for his own safeguard should not set himself to destroy it. {MH 345.3}
ไม่มีผลประโยชน์ของผู้ใดไม่ตกอยู่ในการคุกคามของการค้าสุรา ทุกคนควรเข้าร่วมในการทำลายการค้าสุราเพื่อปกป้องสวัสดิภาพของตนเอง {MH 345.3}
Above all other places having to do with secular interests only, legislative halls and courts of justice should be free from the curse of intemperance. Governors, senators, representatives, judges, men who enact and administer a nation’s laws, men who hold in their hands the lives, the fair fame, the possessions of their fellows, should be men of strict temperance. Only thus can their minds be clear to discriminate between right and wrong. Only thus can they possess firmness of principle, and wisdom to administer justice and to show mercy. But how does the record stand? How many of these men have their minds beclouded, their sense of right and wrong confused, by strong drink! How many are the oppressive laws enacted, how many the innocent persons condemned to death, through the injustice of drinking lawmakers, witnesses, jurors, lawyers, and even judges! Many there are, “mighty to drink wine,” and “men of strength to mingle strong drink,” “that call evil good, and good evil;” that “justify the wicked for reward, and take away the righteousness of the righteous from him!” Of such God says: “Woe unto them. . . . As the fire devoureth the stubble, And the flame consumeth the chaff, So their root shall be as rottenness, And their blossom shall go up as dust: Because they have cast away the law of the Lord of hosts, And despised the word of the Holy One of Israel.” Isaiah 5:22-24. {MH 345.4}
เหนือสถานที่ต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับกิจกรรมฝ่ายโลกเพียงอย่างเดียว เช่น อาคารของสภานิติบัญญัติและศาลสถิตยุติธรรมควรปลอดจากผลพวงของสิ่งมึนเมา ผู้ที่มีตำแหน่งฝ่ายปกครองของประเทศ วุฒิสมาชิก ผู้แทนราษฎร ผู้พิพากษา ผู้ที่มีส่วนร่วมในการร่างและบังคับใช้กฎหมายของประเทศ ผู้ที่กำชีวิต ชื่อเสียงเกียรติยศที่ชอบธรรมและทรัพย์สมบัติของเพื่อนร่วมชาติไว้ในมือของเขาทั้งหลาย ควรจะเป็นผู้ที่งดเว้นจากการดื่มสุราโดยเด็ดขาด ด้วยสิ่งนี้เท่านั้น ที่จะทำให้เขาทั้งหลายมีความคิดที่แจ่มใสเพื่อแยกแยะว่าสิ่งใดถูกหรือสิ่งใดผิด ด้วยสิ่งนี้เท่านั้น ที่จะทำให้เขาทั้งหลายมีหลักการที่มั่นคงและมีสติปัญญาในการบังคับใช้กฎหมายด้วยความยุติธรรมและแสดงถึงความเมตตาปราณี แต่หลักฐานที่บ่งบอกนั้นเป็นเช่นไร มีคนจำนวนเท่าใดที่ปล่อยให้สมองมึนทึบ ความรู้สึกถูกผิดสับสน ด้วยฤทธิ์ของสุรา มีกฎหมายที่ไม่เป็นธรรมกี่ฉบับถูกตราเป็นพระราชบัญญัติ มีผู้บริสุทธิ์กี่คนถูกตัดสินลงโทษประหารชีวิต จากความอยุติธรรมของสมาชิกสภานิติบัญญัติ พยาน คณะลูกขุน ทนายความและแม้แต่ผู้พิพากษาที่ดื่มสุรา คนเหล่านี้ “เป็นวีรชนในการดื่มเหล้าองุ่นและเป็นคนแกล้วกล้าในการประสมเมรัย” “ที่เรียกความชั่วร้ายว่าความดี และความดีว่าความชั่วร้าย” “ผู้ปล่อยตัวคนทำผิดเพราะรับสินบน และเอาความยุติธรรมไปจากผู้บริสุทธิ์” พระเจ้าได้ตรัสถึงคนเหล่านี้ไว้ว่า “วิบัติแก่คนเหล่านั้น………. เปลวเพลิงกลืนตอข้าวฉันใด และหญ้าแห้งยุบลงในเพลิงฉันใด รากของเขาก็จะเป็นเหมือนความเน่าเปื่อย และดอกบานของเขาจะฟุ้งไป เหมือนผงคลีฉันนั้น เพราะเขาทั้งหลายปฏิเสธไม่รับพระธรรมของพระเจ้าจอมโยธา และได้ดูหมิ่นพระวจนะขององค์บริสุทธิ์แห่งอิสราเอล” อิสยาห์ 5:22-24 {MH 345.4}
The honor of God, the stability of the nation, the well-being of the community, of the home, and of the individual, demand that every possible effort be made in arousing the people to the evil of intemperance. Soon we shall see the result of this terrible evil as we do not see it now. Who will put forth a determined effort to stay the work of destruction? As yet the contest has hardly begun. Let an army be formed to stop the sale of the drugged liquors that are making men mad. Let the danger from the liquor traffic be made plain and a public sentiment be created that shall demand its prohibition. Let the drink-maddened men be given an opportunity to escape from their thralldom. Let the voice of the nation demand of its lawmakers that a stop be put to this infamous traffic. “If thou forbear to deliver them that are drawn unto death, And those that are ready to be slain; If thou sayest, Behold, we knew it not; Doth not He that pondereth the heart consider it? And He that keepeth thy soul, doth not He know it?” And “what wilt thou say when He shall punish thee?” Proverbs 24:11, 12; Jeremiah 13:21. {MH 346.1}
เกียรติยศของพระเจ้า ความมั่นคงของประเทศชาติ ความผาสุกของประชาชน ของครอบครัวและของแต่ละบุคคลนั้น เรียกร้องความเพียรพยายามทุกทางที่เป็นไปได้ในการกระตุ้นเตือนประชาชนให้ตระหนักถึงความชั่วร้ายของการดื่มสุรา ในไม่ช้า เราจะเห็นผลของความชั่วร้ายซึ่งอาจยังมองไม่เห็นอย่างชัดเจนในเวลานี้ ใครจะเป็นผู้ริเริ่มความพยายามที่มุ่งมั่นในการหยุดความพินาศนี้ จวบจนบัดนี้ การต่อสู้ยังแทบจะไม่ได้เริ่มต้น ขอให้เราได้จัดตั้งกลุ่มกำล่งขึ้นมาเพื่อหยุดยั้งการจำหน่ายเครื่องดื่มมึนเมาที่ทำให้มนุษย์วิกลจริต จงเปิดเผยอันตรายของการจำหน่ายสุราต่อสาธารณชนและปลุกกระแสเรียกร้องให้ห้ามการจำหน่ายอย่างเด็ดขาด โปรดให้โอกาสแก่ผู้ติดสุราที่เสียสติได้หนีพ้นจากการตกเป็นทาส จงให้เสียงของคนในประเทศเรียกร้องให้สมาชิกสภานิติบัญญัติออกกฎหมายเพื่อหยุดยั้งการค้าที่น่ารังเกียจนี้ “จงช่วยบรรดาผู้ที่ถูกนำไปสู่ความมรณา จงช่วยยึดบรรดาผู้ที่ตุปัดตุเป๋ไปเพื่อถูกฆ่า ถ้าเจ้าจะว่า ดูเถิด เราไม่รู้เรื่องนี้เลย พระองค์ผู้ทรงชั่งใจจะไม่ทรงเพ่งเล็งเห็นหรือ พระองค์ผู้ทรงเฝ้าวิญญาณอยู่เหนือเจ้าจะไม่ทราบหรือ และพระองค์จะไม่ทรงเรียกเอาจากคนตามการ กระทำของเขาหรือ” และ “เจ้าจะว่าอย่างไรเมื่อเขาจะลงโทษเจ้า” สุภาษิต 24:11, 12; เยเรมีย์ 13:21 (TKJV) {MH 346.1}